“Tajvani, Afganistani i ri” / Kina kërcënon ishullin kundërpërgjigjet Biden

Presidenti Joe Biden u zotua se Shtetet e Bashkuara do të “përgjigjen” ndaj çdo pushtimi të mundshëm kinez të Tajvanit, duke u kthyer përgjigje kritikave për tërheqjen nga Afganistani dhe zërave në mediat kineze që këshilluan ishullin që të mendohet dy herë para se të jetë i bindur se SHBA do t’i dalë në krah ushtarakisht në rast të një lufte me Kinën.

Biden i bëri deklaratat gjatë një interviste me George Stephanopoulos të ABC Neës. Presidenti amerikan e krahasoi angazhimin e SHBA ndaj Tajvanit me angazhimin që SHBA ka bërë ndaj aleatëve të saj në NATO.

Ambasada Amerikane në Kabul duhej të braktisej gjatë fundjavës dhe Aeroporti Ndërkombëtar Hamid Karzai shpërtheu në kaos ndërsa turma afganësh u përpoqën të iknin kur talebanët marshuan në Kabul të Dielën, me mijëra amerikanë dhe aleatë afganë të bllokuar në vend.

Stephanopoulos tha se Kina tashmë po i thoshte Tajvanit, “E shihni? Ju nuk mund të mbështeteni tek amerikanët ”. Biden reflektoi.

“Shikoni, George, ka një ndryshim thelbësor midis Tajvanit, Koresë së Jugut, NATO -s. Ne jemi në një situatë ku ata janë në entitete me të cilat kemi bërë marrëveshje bazuar jo në një luftë civile që ata po bëjnë në atë ishull, ose në Korenë e Jugut, por në një marrëveshje ku ata kanë një qeveri uniteti që, në fakt, po përpiqet t’i mbajë djemtë e këqij që të mos u bëjnë gjëra të këqija”, tha Presidenti amerikan.

“Ne mbajtur çdo angazhim. Ne bëmë një angazhim të shenjtë për Nenin V që nëse, në fakt, dikush do të pushtonte ose ndërmerrte veprime kundër aleatëve tanë në NATO, ne do të përgjigjeshim. Njësoj me Japoninë, njësoj me Korenë e Jugut, njësoj me Tajvanin. Nuk është as e krahasueshme të flasësh për këtë. … Nuk është e krahasueshme”, tha ai.

Tajvani, që veten e quan zyrtarisht si Republika e Kinës, është një ishull demokratik i pavarur në brigjet e Kinës kontinentale. Partia Komuniste Kineze ka kërkuar prej kohësh të fusë territorin nën kontrollin e saj, ndërsa Tajvani është i vetëqeverisur dhe merr mbështetjen e mbrojtjes të SHBA, pavarësisht se nuk është njohur zyrtarisht.

Media shtetërore kineze shpejt filloi të shfrytëzojë kaosin në Afganistan për të shtyrë propagandën që synon në lidhje Tajvanin, duke vënë në dyshim angazhimin e Amerikës atje. “Global Times” e kontrolluar nga shteti kinez tha të hënën se “SHBA do të braktisë Tajvanin në një krizë duke pasur parasysh besueshmërinë e saj të njollosur “dhe se” Uashingtoni sapo u largua pavarësisht nga përkeqësimi i situatës në Kabul. A është ky një lloj oguri i fatit të ardhshëm të Tajvanit?”, pyeti gazeta.

Tituj të tjerë, si “Tajvani do të jetë Afganistani i nesërm duke u braktisur nga SHBA” mbizotëruan në mediat e Kinës.

Kina ka ndërmarrë stërvitje masive ushtarake pranë brigjeve të Tajvanit të martën, duke dërguar anije dhe avionë.

Këshilltari i sigurisë kombëtare të Biden, Jake Sullivan tha të martën: “Ne besojmë se angazhimet tona ndaj aleatëve dhe partnerëve tanë janë të shenjta dhe gjithmonë kanë qenë. Ne besojmë se angazhimi ynë ndaj Tajvanit dhe Izraelit mbetet aq i fortë sa ka qenë”.

Presidenti tajvanez, Tsai Ing-ëen tha të mërkurën se Tajvani duhej të rrisë forcën e vet ushtarake në përgjigje të Kinës.

Admirali Philip Davidson, komandanti i Komandës Indo-Paqësore të SHBA, tha më 9 mars para Senatit se “Kina ka miratuar një qëndrim ushtarak gjithnjë e më pohues për të ushtruar presion dhe për të zgjeruar ndikimin e tij në të gjithë rajonin. Kjo është veçanërisht e ashpër në lidhje me Tajvanin”. Ai paralajmëroi se Kina mund të lëvizë edhe ushtarakisht për të marrë kontrollin e kombit ishull deri në vitin 2029.