U ndërtuan në mes të askundit, shkencëtarët gjejnë ‘sekretin’ e Piramidave
Me marrëveshje paqe, një puç kundër Putinit apo një “Siri evropiane”/ Si do të përfundojë lufta?
Si mund të përfundojë ky makth?
Nga strehët e errëta të bombave të Mariupolit deri te korridoret e ajrosura të NATO-s, kjo pyetje nuk është më pak urgjente dhe jo më e qartë se momenti kur forcat ruse hynë në Ukrainë, më 24 shkurt.
Njoftimi i Moskës të martën se do të zhvendoste fokusin e saj nga Kievi në Donbas dukej si një shenjë se presidenti Vladimir Putin po përgatitej të ndiqte një ‘fitore më modeste’. Megjithatë, ai spekulim u hodh poshtë shpejt, ndërsa forcat e tij vazhduan bombardimet e tyre rreth kryeqytetit ukrainas.
Me fuqitë e NATO-s të vendosura për të mos ndërhyrë në emër të Ukrainës, zyrtarët perëndimorë gjithnjë e më shumë shohin tre skenarë se si mund të përfundojë ky konflikt. Pavarësisht se cili skenar do të ndodhë – rrëzimi i Putinit, një zgjidhje e negociuar apo një ngërç i vazhdueshëm – nuk ka kthim në rendin e vjetër të pasluftës.
“Për hir të Zotit, ky njeri nuk mund të qëndrojë në pushtet.”- deklaroi Joe Biden, duke thënë me zë atë që shumë liderë perëndimorë kanë menduar. Ata nuk e kuptojnë mendimin e Putinit, janë të lodhur nga goditjet e tij bërthamore dhe nuk i besojnë asnjë fjale ‘të mallkuar’ që ai thotë.
I motivuar nga ideologjia, Putini “nuk është një lloj mendimtari i analizës kosto-përfitim”, tha ish-ambasadori i SHBA në Moskë, Michael McFaul. Kjo do të thotë se Perëndimi nuk mund të kishte bërë shumë për ta penguar Putinin nga zgjedhja e kësaj lufte në radhë të parë, as shumë për ta bindur atë për t’i dhënë fund.
Pra, në vend të kësaj, Uashingtoni dhe Londra po ëndërrojnë se si mund të duket një botë pas Putinit. Dhe ky skenar duket i pëlqyeshëm.
“Bota pa Putin”
Në këtë vizion, rezistenca e Ukrainës (me ndihmën e mjaftueshme perëndimore për të shmangur përshkallëzimin) e mban Putinin të mbërthyer në një konflikt të zgjatur.
Për të qëndruar në lojë, Putini duhet të rekrutojë gjithnjë e më shumë ushtarë. Ata nga ana e tyre kthehen në shtëpi me çanta trupash që as makina e tij propagandistike nuk mund t’i zbardhë – duke i shtyrë nënat të dalin në rrugë siç bënë gjatë pushtimit të dështuar të Afganistanit nga Rusia. Ndërkohë, ndëshkimi gjithnjë e më i madh i sanksioneve e shtyn klasën e mesme ruse – tashmë e mësuar me sjelljet kapitaliste si Ikea dhe McDonalds – të radikalizohet dhe të përkeqësohet nga lufta.
Elitat ruse ka të ngjarë të krijojnë një skuadër pushkatimi rrethore për “përparimin katastrofik” të Rusisë në luftën e saj me Ukrainën, tha një zyrtar perëndimor. “Njerëzit do të jenë mjaft mbrojtës ndaj dështimeve të tyre dhe, mendoj, do të kërkojnë të drejtojnë gishtin te të tjerët.”
Ka pasur “prova të konsiderueshme shqetësimi për mënyrën në të cilën pushtimi është përhapur për Rusinë në mesin e elitës ruse të përcaktuar gjerësisht”, shtoi i njëjti zyrtar.
Përfundimisht, gjeneralët dhe spiunët e Rusisë – shumë prej të cilëve janë në arrest shtëpie – vendosin t’i japin Putinit një dozë të helmit të tij dhe ta heqin qafe me forcë. Ndërsa grushti i shtetit përkon me protestat masive, një brez properëndimor liderësh del nga kaosi në Moskë.
Zjarri revolucionar i rusëve dhe triumfi i ukrainasve sjellin një gjallëri të re për demokracinë liberale që nuk është parë që nga fillimi i viteve 1990.
Ukraina bëhet një mësim objekti, jo vetëm për Moskën, por edhe për Pekinin. Presidenti kinez Xi Jinping, i cili mund të jetë më shumë një “një lloj mendimtari i analizës kosto-përfitim” shikon poshtërimin e Rusisë përballë një fronti të bashkuar perëndimor dhe kupton që të bësh një lojë për Tajvanin thjesht nuk do t’ia vlente.
Kontrolli i realitetit: Hera e fundit që rusët përmbysën papritur liderin e tyre ishte në vitin 1917 – dhe duke pasur parasysh mungesën e plotë të opozitës së organizuar, nuk ka asnjë garanci se një pasardhës i Putinit do të kishte një mendim tjetër. Ndërkohë, mund të jetë gabim të mendohet se përvoja e Rusisë do t’i jepte Pekinit ndonjë mendim të dytë për Tajvanin, siç argumentoi historiani Niall Ferguson. Kina, e cila ka një ekonomi shumë më të madhe se ajo e Rusisë, mund të ngushëllohet me paaftësinë e Perëndimit për të hequr qafe karburantet fosile ruse dhe refuzimin e NATO-s për të rrezikuar drejtpërdrejt sigurinë e anëtarëve të saj për të ndihmuar Ukrainën.
“Le të bëjmë një marrëveshje!”
Presidenti francez Emmanuel Macron ka qenë i bindur se një marrëveshje paqeje e negociuar është ende e mundur. Konturet e një zgjidhjeje të mundshme ndryshojnë në mënyrë të konsiderueshme dhe nuk ka qartësi se sa lëshime ukrainase mund të pranonte Perëndimi – dhe vetë populli ukrainas.
Vendet e Evropës Perëndimore janë shumë të motivuara për t’u rikthyer në normalitetin ekonomik. Mes shenjave se efekti i sanksioneve po zbehet, dënimet do të duhet vetëm të bëhen më të ashpra dhe kjo nuk e dëmton vetëm Rusinë. Rritja e kostove të jetesës duket se do të jetë kërcënimi më i madh për ofertën për rizgjedhje të Macron, për shembull, dhe në Gjermani, kancelari Olaf Scholz paralajmëroi se shmangia e naftës dhe gazit rus do të shkaktonte një recesion.
“Nëse do të kishim një zgjidhje të negociuar të këtij konflikti që nxori forcat ruse nga Ukraina, që mbronte sovranitetin dhe integritetin territorial të Ukrainës në vijimësi, që siguronte rindërtimin e Ukrainës, atëherë sanksionet mund të tërhiqen”, nënsekretarja amerikane e shtetit Victoria Nuland. tha të mërkurën për kanalin në gjuhën ruse Current Time TV të mbështetur nga SHBA .
“Ju mund të shihni një skenar ku, me hapa për të larguar forcat ruse nga Ukraina, ju radhiten sanksionet,” tha ajo, megjithëse “ne jemi një rrugë e gjatë, e gjatë prej andej”.
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy ka shprehur tashmë njëfarë hapjeje për të refuzuar anëtarësimin e Ukrainës në NATO. Putini gjithashtu mund të jetë në gjendje të nxjerrë disa territore – të themi, duke u larguar me Krimenë dhe Donbasin pa kontestime të mëtejshme ukrainase – në këmbim të një tërheqjeje ruse nga pjesa tjetër e vendit.
Polakët në Berlin dhe Paris ndiejnë guximin e tyre duke menduar për këtë rezultat, me potencialin e tij për fitoret e fuqisë së butë në afat të gjatë. Nëse Ukraina ndahet në dysh, BE-ja mund të marrë përgjegjësi të dukshme për rindërtimin e anës së lirë. Kjo krijon një kontrast tërheqës të stilit të Gjermanisë Perëndimore-Lindore për të theksuar se sa e keqe është oferta e stilit të jetesës së Moskës. Dhe të kesh një kufi të pastër de facto BE-Rusi në lumin Dnieper është gjithashtu tërheqës – veçanërisht kur alternativa do të kishin qenë kufijtë e Polonisë, Sllovakisë, Hungarisë dhe Rumanisë nëse Putini do të kishte arritur të kapni të gjithë Ukrainën.
Kontrolli i realitetit: Putin ka thyer pothuajse çdo premtim që ka bërë gjatë muajit të kaluar, qoftë tërheqja nga Kievi ose lejimi i rrugëve të arratisjes humanitare nga Mariupol. “Pikëpamja ime është se Putini nuk duhet besuar qartë,” tha kryeministri Boris Johnson të mërkurën , teksa vuri në dyshim nëse negociatat e Macron me Kremlinin kishin shumë vlerë.
Edhe nëse Putini i përmbahet një marrëveshjeje, çdo arritje e arritur përmes dhunës së paprovokuar dëmton thellësisht rendin kombëtar të bazuar në rregulla. Vendet lindore të BE-së që kanë qenë të ashpër ndaj Rusisë do ta shihnin një marrëveshje të tillë si qetësim për një ngacmues që kërcënon sigurinë e tyre. Putini mund ta shohë atë si një ftesë për të provuar përsëri për të pushtuar një fqinj – dhe këtë herë ai mund të jetë më i përgatitur.
“Pa fund (lojë)”
Departamenti i Mbrojtjes i SHBA vlerëson se konflikti mund të vazhdojë për një dekadë. Në të vërtetë, nuk ka asnjë shenjë që secila palë do të jetë gati për negociata serioze paqeje së shpejti.
Zelenskyy po refuzon të hapë territorin e dorëzimit derisa rusët t’i kthejnë trupat në pozicionet e para 24 shkurtit, dhe koncesioni tjetër i tij i mundshëm – i shpallur neutraliteti ukrainas – kërkon një referendum kushtetues që është i pamundur të organizohet. Ndërkohë, vlerësimet e inteligjencës perëndimore argumentojnë se Putini as nuk e di se sa keq po i shkojnë gjërat; këshilltarët po e mbajnë atë në injorancë të lumtur. Efekti i zbehtë i sanksioneve në Rusi ngurtëson vendosmërinë e Moskës, ndërkohë që liderët perëndimorë tregojnë ngurrim në rritje për të rritur dhimbjen mbi votuesit e tyre.
Konflikti i vazhdueshëm ushtarak fillon të duket si një Siri në Evropën Lindore. NATO qëndron e vendosur dhe e bashkuar në refuzimin e saj për të vendosur trupa në tokë ose për të gjuajtur avionët rusë nga qielli. Ukrainasit, pavarësisht pasionit dhe disiplinës së tyre, janë përhapur shumë duke mbrojtur Kievin dhe pikat e tjera kyçe nga ngacmimet ruse për të nisur një kundërofensivë të vërtetë.
“Do të ketë një moment në kohë kur forcat ruse do të vendosin se kanë bërë mjaftueshëm në Mariupol dhe më pas ata do të shikojnë drejt … duke lëvizur në veri dhe duke u përpjekur për të ngritur këtë operacion më të gjerë rrethues” të forcave ukrainase në Donbas, një vend perëndimor tha zyrtari.
Ndërsa rusët arrijnë të marrin qytete, shpresa më e mirë e forcave ukrainase do të jetë përdorimi i teknikave të stilit gueril për të parandaluar që një operacion ushtarak të bëhet realitet politik. Kjo do të thotë të largohen burimet ruse nga linjat e forta të frontit, një “ndryshim shumë i kushtueshëm i sjelljes”, tha Jennifer Cafarella, shefe e personelit në Institutin për Studimin e Luftës me qendër në SHBA.
Pa shumë shpresë për të mbajtur në fakt Ukrainën, Putini zgjedh shkatërrimin sistematik, duke e bërë koston e rindërtimit të vendit jashtëzakonisht të shtrenjtë. Rusia nuk fiton kurrë, por Ukraina humbet popullsinë dhe ekonominë e saj.
Kontrolli i realitetit: NATO po qëndron jashtë për të shmangur një Luftë të Tretë Botërore. Por një luftë e zgjatur ka pasoja globale. Refugjatët ukrainas që vërshojnë në Perëndim nuk do të mund të kthehen në shtëpi. Dhe ata nuk do të jenë të vetmit të ardhur: Njerëzit nga Lindja e Mesme, Afrika dhe Azia Qendrore të rrezikuar nga ekonomia ruse në rënie dhe eksportet e ndaluara të ushqimit do të rinovonin migrimin si një çështje pykë në demokracitë perëndimore./ Sarah Wheaton & Cristina Gallardo “Politico.eu”